Żeń-szeń tienchi

Żeń-szeń tienchi – Panax notoginseng

Nazwy potoczne: pseudożeńszeń, notożeńszeń, tienchi, san qi, tan qui

Gatunek naturalnie występuje w północnych Indiach, Nepalu, południowych Chinach, Wietnamie , Tajlandii oraz Japonii. Zewnętrznie bardzo podobny do żeń-szenia azjatyckiego i amerykańskiego. Uprawia się go z nasion i zbiera jesienią.

Żeń-szeń tienchi jest adaptogenem, czyli pomaga w przystawaniu się organizmu, zwiększa odporność na stres, pobudza układ odpornościowy i krwionośny, działa przeciwzapalnie i kardioprotekcyjnie, obniża poziom cholesterolu we krwi. zwiększa czynność hormonalną nadnerczy. Rozważając jego właściwości na układ rozrodczy mężczyzny oraz funkcję seksualną, pobudza on wydzielanie gonadotropin i androgenów, zwiększa ruchliwość plemników oraz spermatogenzę. Zwiększa wytwarzanie tlenku azotu, który powoduje rozszerzanie naczyń tętniczych, co ma znaczenie w mechanizmie erekcji, która jest mocno uzależniona od tego związku (jednocześnie obniża ciśnienie tętnicze)

Zawiera on 14 ginsenozydów (w tym specyficzne dla siebie notogisenozydy) a ponadto witaminy (zwłaszcza A i B6) spaoniny, fitosterole, liczne alkaloidy, glikozydy falwonowe, minerały i mikroelementy w tym cynk, wiele z tych substancji to sine przeciwutleniacze. Żeń- szeń tienchi zawiera częściowo te same związki co żeń-szeń azjatycki, jednak ma tez składniki które są dla niego unikalne jak notoginsenozydy co w efekcie odmienne profile biochemiczne. Peudożenszeń uważany jest za bardzo cenny suplement dla mężczyzn ze względu na jego korzystny efekt hormonalny i krążeniowy. Żeń- szeń tienchi pobudza wytwarzanie tlenku azotu który rozszerza naczynia tętnicze i jest niezbędny do prawidłowej, zdrowej erekcji i jednocześnie obniżając ciśnienie tętnicze. Jego działanie na układ krążenia nie opiera się tylko na tlenku azotu. Wykazano również, że pobudza on proliferację komórek śródbłonka , wewnętrznej warstwy wyściełającej naczynia krwionośne. Komórki te narażone są na ciągłe uszkodzenia i urazy w związku z tym ich większa liczba i szybsza regeneracja zwiększa prawdopodobieństwo głębszych urazów które to zapoczątkowują procesy miażdżycowe.

W medycynie chińskiej stosowany od pięciu wieków w chorobach krwi , serca, tamowania krwawień, zwalczania wstrząsu pourazowego. Jest to mało znana roślina i jest jeszcze stosunkowo mało badań bo około 400-500 a wyszukiwarka Medline wskazuje na 240. Jednak badania te potwierdzają obecność substancji aktywnych i ich skuteczności.  Potwierdzono aktywność biologiczna rośliny w stosunku do układu krwionośnego, czynności hormonalnej i ośrodkowego układu krwionośnego (włącznie z poprawą pamięci) jak również pobudzanie odpowiedzi immunologicznej.

Rozpatrując działanie Żeń- szeń tienchi jako suplementu androgennego, początkowo były co do tego wątpliwości ze względu na obecność w jego składzie ginsenozydu Rg1, który ma właściwości silnego fitoestrogenu. Dalsze badania wykazały, ze jest on niwelowany przez inne związki i w ostatecznym rozrachunku nie zakłóca on profilu hormonalnego. Suplementy pseudożeńszenia działają korzystnie na męskie funkcje seksualne po przez poprawę ogólnej witalności, libido , erekcji i spermatogenezy chroniąc przy tym serce i naczynia przed niedokrwistością.

Sugerowane dawki:

Nalewka w stężeniu 1:5 ( jedna cześć Żeń- szeń tienchi i 5 części alkoholu 70%), 30 kropli (1,5ml) trzy razy dziennie. W ciężkich przypadkach dawkę można podwoić jednak mogą wówczas wystąpić działania niepożądane i wymaga to samokontroli.

Uwaga: można łączyć nalewkę z żeń- szeń tienchi i żeń-szenia azjatyckiego w proporcji 1:1 czyli po 1/3 łyżeczki obu nalewek dziennie łącząc je w wodzie.

Działanie niepożądane: rzadkie reakcje alergiczne, zazwyczaj łagodne objawiające się głownie reakcjami skórnymi: pokrzywka, świąd, zaczerwienienie skóry, bardzo rzadko bóle brzucha, biegunka i obrzęki.

Żeń- szeń tienchi należy odstawić minimum tydzień przed planowanym zabiegiem chirurgicznym, przeciwskazany dla kobiet w ciąży i karmiących, także nastolatków przed zakończeniem okresu pokwitania, u mężczyzn z nadczynnością jąder i przysadki mózgowej.

Interakcje z innymi ziołami/lekami: nie należy stosować z lekami przeciwzakrzepowymi (osłabienie skuteczności leków. Przy stosowaniu holoperydoleum. Inhibitorów monoaminooksydazy (MAO), morfiny może zablokować ich działanie i powodować bóle głowy, omamy. Należy zachować również ostrożność w przypadku zażywania substancji psychoaktywnych (podobnych do amfetaminy) , włącznie z kofeiną gdyż ich efekt zostanie wzmocniony.