Żeń-szeń syberyjski – Eleutherococcus senticosus
Nazwy potoczne: Eleuteokok, eleuthero, ci-wu-jia, diabelski krzak
Żeń-szeń syberyjski należy do rodziny Araliaceae. To silny, wytrwały krzew, sięgający od 90 cm do 4,5 m wysokości, pokryty jest kolcami. Częścią żeń-szenia syberyjskiego o właściwościach leczniczych jest korzeń. Zbiór korzenia odbywa się jesienią, jest on następnie suszony i przygotowywany do sprzedaży. Przy zakupie jest już pocięty lub sproszkowany. Występuje w wielu rejonach Chin, Korei, Rosji, również w niewielkich ilościach na północnych wyspach Japonii. Żeń-szeń syberyjski jako popularna roślina, jest obecnie powszechnie uprawiany także w Stanach Zjednoczonych.
Żeń-szeń syberyjski jest delikatnym androgenem, adaptogenem, ma działanie przeciwstresowe, pobudza układ odpornościowy, poprawia wydolność serca, rozszerza naczynia krwionośne i zwiększa przepływ krwi do mózgu tym samy zwiększając wydolność fizyczna i intelektualną. Polecany osobom z bladością skóry i skłonnościami do depresji. Cieszy się on opinią środka przywracającego witalność, pobudza czujności poprawia ogólną sprawność fizyczna i intelektualną. Eleuthero zawiera dwa znane związki androgeniczne: eleuteterozydy B-1 i E . Jak wykazały badania suplementowanie tej rośliny znacząco zwiększa masę prostaty oraz pęcherzyków nasiennych u wykastrowanych samców szczurów, a podawane przed kastracją zapobiegają zanikowi tych narządów. Żeń-szeń syberyjski może tez utrzymywać stężenie androgenów we krwi na względnie wysokim poziomie, mimo utrat jader czyli ich głównego źródła. Badania kliniczne u ludzi potwierdziły korzystny wpływ na układ immunologiczny po przez wzrost populacji limfocytów T, dzięki temu zwiększona jest ochrona przed infekcjami. Jedna z rosyjskich prób klinicznych wykonana na grupie 2100 zdrowych dorosłych ochotników stwierdziła, ze przyjmowanie suplementów z żeń-szenia syberyjskiego ułatwia znoszeni stresujących warunków ( upał, duża wysokość, środowisko ubogie w tlen) oraz zwiększa wydolność oraz szybkość i precyzję ciężkiej pracy fizycznej. Ten wynik może być szczególnie intersujący dla osób wykonujących ćwiczenia siłowe wymagające zwiększonej wydolności. Żeń-szeń syberyjski jest również inhibitorem MAO w związku z czym jest przydatny w leczeniu depresji.
Całokształt tych właściwości czyni żeń-szeń syberyjski dobrym suplementem dla mężczyzn objętych barkiem równowagi hormonalnej, osłabieniem libido i barkiem energii zwłaszcza w średnim wieku.
Sugerowanie dawkowanie:
W większości rosyjskich badań stosowano nalewkę w stężeniu 1:1 z 30-33% alkoholem , w dawce 2-16 ml od 1-3 razy dziennie przez 60 dni, wznawianej później po 2-3 tygodniowej przerwie. Ludziom chorym podawano mniejsze dawki od 0,5- 6 ml dziennie przez trzy dni rozdzielonych 2-3 tygodniowymi przerwami.
Można stosować również silniejsze stężenia np. w proporcji 2:1 (dwie części rośliny na jedną cześć alkoholu) 1 łyżeczkę 3 razy dziennie (ostatnia najpóźniej o godzinie 16:00), prze pierwsze 30-60 dni Po tym okresie należy zrobić dwutygodniową przerwę a następnie w razie potrzeby powtórzyć kurację. Jeżeli pojawiły się widoczne oznaki poprawy, można przejść na niższe stężenie np. 1:5 lub kapsułki (min. 450 mg Żeń-szenia syberyjskiego , w tym 250 mg standaryzowanego ekstraktu) po 2 kapsułki cztery razy dziennie prze okres 8-12 miesięcy.
W leczeniu zaburzeń hormonalnych u mężczyzn i w poważnych chorobach przewlekłych jak np. borelioza czy syndrom przewlekłego zmęczenia stosuje się dawkowanie według receptury rosyjskiej w celu ogólnego wzmocnienia stosuje się nalewkę 1:5 na 60 % alkoholu w dawce 30 kropli od jednego do trzech razy dziennie przez okres do 12 miesięcy
Działanie niepożądane: roślina mało toksyczna, można przyjmować długotrwale, w rzadkich przypadkach bezsenność i nadmierne pobudzenie głownie przy wysokich dawkach i nalewkach w stężeniu 1:1 lub 1:2 przy połączeniu z kofeiną lub zbyt późna porą zażywania. Może powodować niewielkie podniesienie ciśnienia tętniczego, wysokie ciśnienie tętnicze jest przeciwwskazaniem do stosowania.
Interakcje z ziołami/lekami: nalewki o wysokich stężeniach 1:1 lun 1:2 nie należy łączyć z lekami zawierającymi nasercowe glikozydy naparstnicy lub lekami uspakajającymi i nasennymi zwłaszcza z grupy barbituranów.
Suplementy zawierające żeń-szeń syberyjski:
- 500 mg mielonego czystego zioła w kapsułkach – dostępny TUTAJ
- Żeń-szeń syberyjski nalewka 1:5 – dostępna TUTAJ
- Żeń-szeń syberyjski nalewka 2:1 – dostępna TUTAJ
- Żeń-szeń syberyjski ciety 250 g – dostępny TUTAJ
- Żeń-szeń syberyjski mielony 250 g – dostępny TUTAJ